Idea godności człowieka w orzecznictwie Sądu Najwyższego Stanów Zjednoczonych Ameryki, Urbańczyk Michał

Godność człowieka jest jedną z najistotniejszych idei polityczno-prawnych dla współczesnych demokracji liberalnych. Pojmowana jest jako przyrodzona i niezbywalna, równa i bezcenna wartość przynależna każdemu człowiekowi wyłącznie z racji bycia istotą ludzką. Jest nie tylko źródłem praw i wolności człowieka, ale i fundamentem dla całego demokratycznego systemu politycznego. Zdziwienie zatem może budzić fakt, że ani w Konstytucji USA, ani w amerykańskiej Karcie praw nie znajduje się odniesienie do tej idei. Jakie jest zatem jej miejsce w amerykańskiej tradycji polityczno-prawnej? Aby odpowiedzieć na to pytanie, należy sięgnąć do orzecznictwa Sądu Najwyższego USA, który ze względu na specyfikę amerykańskiego systemu prawnego jest nie tylko jednym z głównych podmiotów kreujących regulacje prawne, ale i źródłem najważniejszych elementów amerykańskiej doktryny prawnej. Celem badawczym monografii jest określenie miejsca idei godności człowieka w orzecznictwie Sądu Najwyższego USA. Analiza wyroków ukazuje niebagatelny wpływ tej wartości m.in. na takie sfery praw obywatelskich, jak proces karny i kara śmierci, desegregacja rasowa, prawo do przerywania ciąży, prawo do śmierci z godnością czy legalizacja małżeństw jednopłciowych.